Mất khứu giác là triệu chứng cảm nhận của mũi đột nhiên kém đi, có thể gặp phải trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này, xử lý ra sao để đạt hiệu quả tốt nhất? Bạn có thể tìm hiểu trong bài viết dưới đây của t4ghcm.

Tình trạng mất khứu giác

Khứu giác là một trong 5 giác quan cơ bản của con người, được nhận biết bằng mũi. Nó có tác dụng cảm nhận mùi hương thông qua việc hít thở thông thường hoặc  hành động ngửi mùi.

Mất khứu giác là tình trạng người bệnh bị mất đi khả năng nhận biết mùi hương xung quanh. Người bệnh có khả năng bị mất khứu giác một phần hoặc mất khứu giác toàn phần, mất khứu giác tạm thời hoặc bị kéo dài suốt đời.

Việc mũi không ngửi được mùi hương khiến người bệnh không có hứng thú trong việc ăn uống, gây sút cân, suy dinh dưỡng và để lâu ngày có thể dẫn đến bệnh trầm cảm.

Nguyên nhân bị mất khứu giác

Có rất nhiều nguyên nhân gây mất mùi. Nhiều trường hợp bị mất khứu giác bẩm sinh, tuy nhiên cũng có những người bị mất khứu giác do một số yếu tố:

Kích ứng tạm thời hoặc tắc nghẽn niêm mạc

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của các trường hợp mất khứu giác. Các tác nhân gây kích ứng có thể do:

• Bị sốt cao.
• Bị cảm lạnh, cảm cúm.
• Bị nhiễm trùng xoang (hay nói cách khác là bị viêm xoang cấp tính).
• Bị viêm mũi không dị ứng như hắt hơi, bị nghẹt mũi mãn tính.

Đường mũi bị cản trở

Đường mũi xuất hiện các vật cản trở hoặc do một số điều kiện khác ngăn cản không khí đi qua mũi. Một số yếu tố cản trở đường mũi như:

• Trong mũi có khối u.
• Xương mũi bên trong gặp một số vấn đề nên biến dạng.
• Bị Polyp mũi (niêm mạc mũi bị sưng đỏ).

Não hoặc dây thần kinh bị tổn thương

Nguyên nhân này ít phổ biến hơn. Các dây thần kinh dẫn đến trung tâm khứu giác não bị ảnh hưởng xấu do: chúng bị lão hóa; tiểu đường; bị phình động mạch não; hoặc bị phơi nhiễm hóa chất từ các loại thuốc trừ sâu, dung môi;… Bên cạnh đó cũng có thể do các hội chứng bệnh: Alzheimer, Kallmann, Klinefelter,…

Tình trạng không ngửi thấy mùi cũng có thể xảy ra trong trường hợp phẫu thuật nâng mũi hoặc dùng thuốc xịt mũi chứa kẽm hoặc đến từ các nguyên nhân như: sử dụng thuốc kháng sinh, sử dụng rượu, ma túy, do ảnh hưởng của một số loại bệnh liên quan đến gan, thận, thiếu vitamin B12.

Khi nào thì cần gặp bác sĩ?

Có nhiều trường hợp bị mất khứu giác và không phải lúc nào cũng cần đến gặp bác sĩ.

• Mất khứu giác do bị dị ứng, do cảm lạnh hoặc bị viêm xoang cấp tính:

Thường có khả năng tự khỏi sau một vài ngày. Kết hợp với uống thuốc, vệ sinh sạch sẽ có thể trị khỏi nhanh hơn.

Tuy nhiên với trường hợp thời gian phục hồi quá lâu, bạn nên tới gặp bác sĩ để thăm khám, tránh cho bệnh trở nặng hơn.

• Mất khứu giác do liên quan đến các bệnh, tình trạng nguy hiểm (có khối u, xương mũi có vấn đề, do não hoặc dây thần kinh bị thương tổn,…)

Trường hợp này cần đến gặp bác sĩ để được chỉ định sử dụng một số loại kháng sinh hoặc có cách điều trị mất khứu giác phù hợp.

• Bị mất khứu giác ở độ tuổi ngoài 60:

Trường hợp này cần đến gặp bác sĩ sớm để xác định tình trạng bệnh bởi thời điểm này có nguy cơ cao bị mất khứu giác vĩnh viễn.

Điều trị và phòng ngừa mất khứu giác

Đột nhiên mũi không ngửi thấy mùi là tình trạng rất thường thấy và có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Vì vậy cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe đó là phải biết phòng ngừa bệnh và nắm được cách lấy lại khứu giác 

Phòng ngừa mất khứu giác

Để phòng ngừa tình trạng bị mất mùi vị, mọi người cần:

• Phòng và điều trị dứt điểm các nguyên nhân làm rối loạn khứu giác như: cảm cúm, viêm đường hô hấp, viêm xoang,…
• Nên đeo khẩu trang thường xuyên khi ra ngoài để hạn chế tối đa khói bụi, không khí lạnh xâm nhập vào đường hô hấp trên.
• Xây dựng thói quen rửa mũi bằng nước muối sinh lý mỗi ngày hoặc sau khi ra ngoài về để làm sạch niêm mạc mũi.
• Luyện tập khứu giác bằng cách ngửi mùi các loại thức ăn, hương hoa,… để phát hiện sớm nếu đột nhiên bị mất mùi, không cảm nhận được mùi thơm và có cách điều trị sớm.
• Không hút thuốc lá cũng là một cách quan trọng giúp phòng ngừa chứng nghẹt mũi, mất khứu giác.

Chẩn đoán mất khứu giác

Thông thường xác bác sĩ chẩn đoán dựa trên các triệu chứng, tiền sử bệnh lý. Họ đặt ra các câu hỏi cho bệnh nhân, trong một số trường hợp có thể thực hiện một số xét nghiệm trước khi đưa ra kết luận cụ thể:

• Sử dụng công nghệ chụp cắt lớp vi tính (CT), sử dụng tia X kiểm tra chi tiết hộp sọ.
• Chụp cộng hưởng từ và dùng vô tuyến xem chi tiết cấu trúc não.
• Chụp hộp sọ bằng tia X-quang.
• Nội soi mũi để quan sát rõ cấu trúc bên trong mũi.

Các phương pháp điều trị mất khứu giác

Cách chữa mất khứu giác hiệu quả đó là điều trị từ nguyên nhân, điều trị từ gốc rễ. Hiện nay có một số phương pháp điều trị phổ biến, hiệu quả và được nhiều bệnh nhân tin tưởng sử dụng:

• Điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Thuốc kháng sinh giúp điều trị nhiễm trùng, loại bỏ những vật cản khiến đường mũi khó lưu thông.

• Phẫu thuật loại bỏ viêm xoang, Polyp mũi hoặc lệch vách mũi.
• Bổ sung kẽm và các loại vitamin, đặc biệt chú trọng sử dụng vitamin A.
• Không sử dụng thuốc lá, hạn chế tối đa việc để các hóa chất độc hại trong không khí xâm nhập vào khứu giác.

Biện pháp này cần áp dụng cho trường hợp bị mất khứu giác cảm giác thần kinh.

Câu hỏi thường gặp

Thảo luận về tình trạng bị mất khứu giác này, có một số câu hỏi thường gặp phải như:

Mũi không ngửi được mùi là bệnh gì

Mũi bỗng dưng không ngửi được mùi có thể là triệu chứng của một số bệnh như:

• Bệnh cảm lạnh.
• Bệnh viêm mũi dị ứng.
• Có vấn đề về cấu trúc mũi.
• Bệnh viêm xoang.
• Bệnh Polyp mũi xoang.
• Bệnh rối loạn nội tiết.
• Do tác dụng phụ khi lạm dụng quá mức thuốc thông mũi.

Một số bệnh chỉ gây mất khứu giác tạm thời, mức độ nhẹ, nhưng nếu để lâu mà không chú ý vệ sinh sạch đường mũi hoặc không uống thuốc, không có những biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả có thể bị mất khứu giác vĩnh viễn.

Cảm cúm có bị mất khứu giác không

Mất khứu giác, nghẹt mũi, không ngửi được mùi là một triệu chứng thông thường và phổ biến khi bị cảm lạnh, cảm cúm. Tuy nhiên tình trạng này chỉ là mất khứu giác tạm thời và có thể khỏi ngay sau khi hết cảm cúm.

Song người bị cảm cúm cũng cần chú ý vệ sinh mũi sạch sẽ, uống thuốc đầy đủ để khứu giác trở lại bình thường nếu không rất dễ gây ra tình trạng viêm xoang mũi mãn tính,…

Bị mất vị giác và khứu giác: một triệu chứng của nhiễm Covid-19?

Bị mất vị giác và khứu giác quả thực cũng là một triệu chứng của nhiễm Covid-19. Khi bị nhiễm loại virus này, người bệnh đột nhiên có dấu hiệu ho, sốt, mất vị giác và khứu giác. Nếu xuất hiện những triệu chứng này thì cũng rất có khả năng bạn đang bị mắt Covid-19, cần xét nghiệm ngay và có biện pháp chữa trị phù hợp.

Tạm kết

Bài viết của t4ghcm đem đến cho người đọc thông tin chính xác về các nguyên nhân khiến bạn bị mất khứu giác và cách xử lý. Việc mất khứu giác gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, vì vậy mỗi người cần có ý thức phòng chống mắc bệnh cũng như nhanh chóng khắc phục tình trạng này nếu gặp phải.