Tìm hiểu bệnh lao: Đặc điểm, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa

BS. Nguyễn Thùy Ngoan

Tư vấn chuyên môn - Tham vấn y khoa

Bác sĩ chuyên khoa: Nguyễn Thùy Ngoan

Bệnh lao phổi có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, từ trẻ em đến người lớn và gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh lao phổi có thể được kiểm soát. Bài viết sau đây, t4ghcm sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về bệnh lao phổi, cách phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.

Bệnh lao phổi là gì?

Bệnh lao phổi (Pulmonary Tuberculosis) là bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp do vi khuẩn M.Tuberculosis tấn công. Gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. 

Vi khuẩn lao có thể tồn tại trong tự nhiên và phòng thí nghiệm trong nhiều tháng đến nhiều năm. Vi khuẩn lao là loại ái khí vì thế chúng thường cư trú trong môi trường có nhiều oxy như ở phổi. Và lượng vi khuẩn nhiều nhất là trong hang lao có phế quản thông.

Đặc điểm của bệnh lao

Một số đặc điểm của bệnh lao bao gồm:

  • Kháng cồn và axit: Vi khuẩn lao có khả năng chống lại các chất cồn và axit, điều này giúp vi khuẩn sống được trong môi trường có độ pH thấp như dịch vị hoặc nước tiểu.
  • Ái khí: Vi khuẩn lao là một loại vi khuẩn ái khí hoàn toàn, nghĩa là chúng chỉ sống và phát triển trong môi trường có đủ oxy.
  • Phát triển chậm: Vi khuẩn lao có thể phát triển chậm, mất từ ​​20-24 giờ mới sinh sản một lần.
  • Có nhiều quần có thể chuyển hóa khác nhau: điều này làm cho chúng khó điều trị bằng một loại thuốc duy nhất.
  • Có khả năng kháng lại với các loại thuốc điều trị: cần phải sử dụng nhiều loại thuốc kết hợp với nhau để đạt hiệu quả cao trong điều trị bệnh
  • Thay đổi khả năng gây bệnh: Khả năng gây bệnh của vi khuẩn lao có thể thay đổi dưới ảnh hưởng của môi trường, ví dụ như khi chúng tiếp xúc với các chất kháng sinh hoặc các yếu tố môi trường khác.

Bệnh lao phổi do tác nhân nào gây ra

Nguyên nhân chính gây bệnh lao là vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, còn được gọi là vi khuẩn lao. Vi khuẩn này lây lan qua không khí và có thể lây từ người mắc bệnh lao sang người khác khi họ ho, hắt hơi. 

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao, bao gồm hệ miễn dịch suy yếu, tiếp xúc với người mắc bệnh lao, tiếp xúc với chất độc hóa học, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, thiếu dinh dưỡng, căng thẳng và một số bệnh mãn tính khác.

Tác nhân gây bệnh lao phổi 
Tác nhân gây bệnh lao phổi

Triệu chứng bệnh

Bệnh lao phổi có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào giai đoạn bệnh và mức độ nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến của bệnh lao bao gồm:

  • Ho kéo dài: Ho kéo dài là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh lao phổi. Điều này thường xảy ra vào ban đêm hoặc sáng sớm và kéo dài hơn 3 tuần.
  • Tức ngực và khó thở: Các triệu chứng này thường xuất hiện sau khi kéo dài. Trường hợp ngực có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề khác nhưng nếu kết hợp với ho, khó thở và khó thở thì có thể là dấu hiệu của bệnh lao phổi.
  • Sốt: Sốt là triệu chứng phổ biến khi bị nhiễm vi khuẩn lao. Nó thường xảy ra vào buổi chiều và có thể kéo dài trong nhiều ngày.
  • Mệt mỏi và suy nhược: Mệt mỏi và suy nhược có thể xảy ra trong giai đoạn tiến triển của bệnh lao phổi, đặc biệt là khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng.
  • Sưng và đau cổ họng: Nếu bệnh lao lan sang cổ họng, có thể gây phát ban và đau khi bỏ ăn hoặc uống nước.
  • Giảm cân: Trong những trường hợp nặng, bệnh lao phổi có thể gây giảm cân và suy dinh dưỡng.
Triệu chứng của bệnh lao phổi
Triệu chứng của bệnh lao phổi

Cách điều trị bệnh lao phổi

Cách điều trị bệnh lao phổi có thể bao gồm: 

  • Thuốc kháng lao: Đây là phương pháp điều trị chính cho bệnh lao. Việc sử dụng thuốc kháng lao kéo dài ít nhất 6 tháng, tùy thuộc vào tình trạng bệnh và phản ứng của từng bệnh nhân. Việc sử dụng thuốc kháng lao đúng định lượng và thời gian điều trị là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn lao.
  • Phương pháp điều trị kết hợp: Đây là phương pháp kết hợp giữa thuốc kháng lao và các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật, điều trị bằng sóng siêu âm hoặc xung điện. Phương pháp này được áp dụng cho các trường hợp mắc bệnh
  • Ngoài ra, trong quá trình điều trị, bệnh nhân cần thường xuyên kiểm tra chức năng gan, thận và khám sàng lọc tuberculin (TST) để theo dõi tình trạng bệnh. Nếu sau 2-3 tháng điều trị, không có sự cải thiện, bệnh nhân cần chuyển đến các cơ sở y tế khác để được thăm khám và điều trị bởi các chuyên gia.

Ai là người dễ mắc bệnh lao phổi

  • Người tiếp xúc với người mắc bệnh lao phổi hoặc động vật mang vi khuẩn lao. Ví dụ như người thường xuyên làm việc tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe hoặc làm việc trong ngành nông nghiệp.
  • Những người có hệ miễn dịch yếu hoặc đang sử dụng các loại thuốc làm suy giảm hệ miễn dịch, chẳng hạn như những người bị nhiễm HIV.
  • Những người có thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chẳng hạn như hút thuốc lá, dùng rượu bia hay ma túy.
  • Người có sức khỏe yếu, thiếu dinh dưỡng, không thường xuyên khám sức khỏe định kỳ.
  • Những người sống ở các vùng có tỷ lệ mắc bệnh lao cao.

Phòng ngừa bệnh lao phổi 

Công tác phòng bệnh lao phát cũng rất quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh: 

  • Tiêm phòng BCG: Đây là loại vắc xin phòng lao phổ biến được sử dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.
  • Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh lao phổi.
  • Sử dụng khẩu trang khi tiếp xúc với người bị bệnh hoặc trong môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao.
  • Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ
  • Kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần
  • Tăng cường sức khỏe bằng cách ăn uống đủ chất, tập thể dục và duy trì phong cách sống lành mạnh.
Phòng ngừa lao phổi hiệu quả 
Phòng ngừa lao phổi hiệu quả

Kết luận

Bài viết trên đây đã cung cấp đầy đủ thông tin về bệnh lao phổi giúp độc giả hiểu rõ hơn về căn bệnh này. Cũng như cách phòng ngừa để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và đảm bảo sức khỏe cho mọi người.

5/5 - (1 bình chọn)

Tin liên quan